Już prawie dwa lata minęły od wejścia w życie tzw. RODO (rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE) a mimo to odnotowałem niebagatelny brak świadomości Obywateli co do ich uprawnień wynikających z powyższego aktu prawnego (art. 15-22 RODO).
Każdy z nas może spotkać się z sytuacją, gdy np. dokonuje zakupu przez „Internet”, zapisuje się na siłownię czy instaluje nową aplikację na smartfonie. Jednakże jakie uprawnienia przysługują w zakresie naszych danych osobowych?
1. PRAWO DO INFORMACJI
Przepis art. 15 RODO stanowi, że osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do uzyskania od administratora (danych osobowych) potwierdzenia, czy administrator przetwarza jej dane osobowe. Jeżeli tak się dzieje, to zgłaszający powinien mieć zapewniony dostęp do tych danych (czyli do m. in. celów przetwarzania, kategorii danych osobowych, informacji o odbiorcach danych, a przede wszystkim o stosowanych zabezpieczeniach itp.)
2. PRAWO DO SPROSTOWANIA DANYCH OSOBOWYCH
W myśl przepisu art. 16 RODO podmiot, którego dane osobowe są przetwarzane może żądać od Administratora korekty jego danych osobowych - czyli niezwłoczne sprostowanie danych nieprawidłowych oraz uzupełnienie danych niekompletnych. Osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do żądania, aby administrator danych osobowych dokonał sprostowania w zakresie przetwarzanych danych osobowych, np. poprawił literówkę w nazwisku, zmienił adres zamieszkania etc.
3. PRAWO DO USUNIĘCIA DANYCH OSOBOWYCH (PRAWO DO BYCIA ZAPOMNIANYM)
Każda osoba, która wyraziła zgodę na przetwarzanie danych osobowych w określonym celu, ma prawo wycofać ją w dowolnym momencie. Administrator danych osobowych powinien umożliwić wycofanie zgody w maksymalnie jasny i przejrzysty sposób, jak również nie może mnożyć trudności z tym związanych. Wycofanie zgody musi być równie łatwe jak jej wyrażenie. Jednakże pamiętajmy, że Administrator danych osobowych w określonych przypadkach może odmówić nam tego prawa. Powyższe zostało uregulowane w art. 17 ust. 3 RODO.
4. PRAWO DO OGRANICZENIA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH
Osoba, której dane dotyczą, ma prawo żądania od Administratora ograniczenia przetwarzania, przy czym przez „ograniczenie przetwarzania danych” należy rozumieć oznaczenie przechowywanych danych osobowych w celu ograniczenia ich przyszłego przetwarzania. Z definicji „ograniczenia przetwarzania” (art. 4 pkt 3 RODO) wynika, że dane nie są usuwane, lecz pozostają w systemie, ale są w nim oznaczane w celu takiej zmiany zakresu i formy przetwarzania.
5. PRAWO DO UZYSKIWANIA PLIKU DANYCH I PRZENOSZENIA DANYCH OSOBOWYCH
Prawo to przysługuje wyłącznie, gdy dane osobowe są przetwarzane w sposób zautomatyzowany (np. poprzez stosowne aplikacje na telefon) i nie obejmuje np. zbiorów papierowych a także nie wszystkie zbiory elektroniczne. Osoba, której dane dotyczą, ma prawo otrzymać w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego (np. XML lub CSV) dane osobowe jej dotyczące, które dostarczyła administratorowi, a także przesłać je innemu administratorowi danych osobowych, jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody lub na podstawie umowy.
6. PRAWO DO SPRZECIWU WOBEC PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH
Kolejnym uprawnieniem jest, w uzasadnionych sytuacjach, wniesienie sprzeciwu co do przetwarzania naszych danych osobowych. Wskazać w tym miejscu warto, iż jeżeli Administrator danych osobowych sprzeciw taki odrzuci w sposób nieuprawniony, podmiot danych będzie uprawniony do dochodzenia tego prawa w postępowaniu prowadzonym przez Urząd Ochrony Danych Osobowych lub sąd. Przykładem może tu być złożenie sprzeciwu do przetwarzania danych osobowych podczas rozmowy telefonicznej z telemarketerem. W sytuacji gdy osoba dzwoniąca z tzw. „call center” odpowie nam, że jest nieuprawniona do przyjęcia sprzeciwu, zawsze można złożyć sprzeciw drogą e-mailową lub pisemnie.
Kommentare